Opinie
Jawel je leest het goed, gedaan met het uitstappen van je paard. Ik raad mijn studenten steeds af om hun paard onder het zadel uit te stappen. Toen ik de interesse hoorde van een andere lesgever over mijn ‘waarom’, leek het mij een ideaal onderwerp voor een nieuwe blog.
Wanneer we ons paard uitstappen doen we dit voor de fysieke redenen. Ons paard heeft hard gewerkt, gezweet en zijn spieren getraind. Om dit tot een goed einde te brengen dienen we zijn spieren te laten ontspannen, zweet opdrogen en de ademhaling terug naar een normaal tempo te laten zakken.
Maar wat met het mentale gedeelte van het paard? We maken de fout door te denken dat paarden net zoals wij de term ‘uitstappen’ begrijpen. Dit kunnen deze prooidieren helemaal niet. Voor een paard bestaat er geen instappen – werkstappen – uitstappen. Voor een paard bestaat er enkel (onbewust) reageren op signalen. Een paard leert altijd, hij kan niet de ene moment wel leren en de andere niet leren.
Hierdoor kan ‘uitstappen’ met je paard nefast zijn voor de hele voorgaande training. Neem bijvoorbeeld twee verschillende paarden: ‘Flash’ het supersnelle paard en ‘Bol’ het zeer slome paard.
Bol; het slome paard
Wanneer we Bol trainen willen we graag dat hij sneller en lichter wordt. We willen niet constant benen geven en zeuren dat hij een stapje sneller gaat. Daarom doen we een doelgerichte training; we zetten Bol in draf en sporen hem aan om zo snel mogelijk een vlotte draf te lopen. Als Bol dit tempo aanneemt geven we hem rust als beloning. Zo gaat Bol steeds sneller doordraven om zijn geliefde rustpauzes te krijgen. De training is een succes. Bol draaft aan bij het verlichten van zit en teugels en gaat direct naar een vlotte draf. Gedaan met trainen voor vandaag. Nu alleen nog Bol laten ‘uitstappen’ zodat hij niet vol zweet terug de weide op moet. Bol die net een laatste keer goed heeft doorgedraafd voor zijn geliefde rust. Die mag nu ineens wel slenteren door de piste. Beter nog, Bol mag zo traag gaan als hij wilt. Zijn baasje doet ondertussen een babbeltje met een vriendin. Als Bol blijft staan voor wat gras te knabbelen langs de kantjes krijgt hij af en toe aansporing om verder te gaan, af en toe niet. De vijfde keer als hij stopt bij het gras denkt zijn baasje, ‘hij is wel goed uitgestapt laten we hem wat eten geven en terug op de weide zetten’.
Welk deel van de training zou Bol nu het meeste bijgebleven zijn? Het oefenen van licht worden en tempo maken? Of het slenteren waarna het lekkere eten kwam? Het tweede, in plaats van lichter en sneller in draf is Bol slomer en zwaarder geworden in stap.
Flash; het supersnelle paard
Het andere paard Flash die ervaart het uitstappen op een hele andere manier. Flash met de supersnelle benen gaven we tijdens de training oefeningen om zijn te veel aan ‘go’ te kanaliseren. We deden short cerpentines, bulls-eye … en zo verder. We kregen een ontspannen Flash die licht was op onze handen en loskwam op contact. Flash voelde zich veel beter dan aan het begin van de training. Hij kan zich bewegen binnen de ondersteuning van zijn ruiter. Hij kan de prikkels van zijn omgeving en zijn ruiter verwerken. Hij loopt ontspannen en soepel zijn oefeningen. Een beetje schouderbinnen en travers om af te sluiten. Flash deed het super! Tijd om hem uit te stappen. Net nu Flash zich één en ontspannen voelt mijn zijn ruiter worden zijn teugels losgelaten en gaat zijn ruiter naar binnen hangen. Zij wil immers aan haar vriendin vertellen hoe goed hij het deed. Flash voelt zijn ruiter naar binnen hangen, hij stapt daarom ook van de hoefslag af. Zijn ruiter corrigeert hem met de buitenteugel, terwijl ze nog steeds naar binnen hangt. Flash voelt terug stress opkomen. Hij is niet meer één met zijn ruiter. Zijn ruiter wiebelt en draait. Flash voelt beweging en denkt beweging: aandraven. Zijn ruiter zet hem teug naar stap ‘genoeg gewerkt Flash je mag uitstappen’. Het gaat zo verder tot de ruiter denkt ‘genoeg uitgestapt hij is al terug fit om verder te draven’.
Hoe zit het met Flash? Is hij geëindigd in die ontspannen training? Gaat hij daarna direct terug zo ontspannen zijn onder het zadel? Nee, Flash zijn training is geëindigd in een vorm van stress. Volgende keer als zijn ruiter terug opstapt zal hij terug gespannen zijn en eerst naar de ontspanning gereden moeten worden.
Wat dan wel?
Een zijn verschillende manieren om je training productief af te ronden. Je kan bijvoorbeeld in plaats van het uitstappen een ‘cool-down’ doen. Dit zijn oefeningen in stap waarbij je paard zijn fysieke uitstappen heeft en mentaal nog aan het werk is. Zo kan je bijvoorbeeld het sturen op je zit verbeteren. Probeer je paard lichter te krijgen op dat stuur van je zit. Wanneer dit klaar is, is je paard uitgerust en heeft hij nog iets bijgeleerd.
Ga buitenwandelen. Als je paard en omgeving hier de mogelijkheid tot geven en je geen zin hebt om een ‘cool-down’ te doen. Kan je altijd lekker een blokje gaan wandelen.
Of … stap naast je paard. Als je training zijn doel heeft bereikt. Stap af, doe je teugels over zijn hoofd en geef je paard een flinke beloning. Daarna kan je rustig samen met hem uitstappen. Voor je paard kan je op deze manier veel minder verwarrende signalen doorgeven. Let wel op: stap niet langer uit dan je paard fysiek en mentaal nodig heeft. Paarden met veel energie en gevoeligheid kunnen ook hier genoeg van krijgen. Kan je paard niet rustig meewandelen? Verdiep jezelf dan in een goede basis grondwerk. Als je paard niet ontspannen naast je kan zijn, gaat hij dit ook niet onder je.
Vergane gewoonte
Als afsluiter wil ik nog meegeven dat het uitstappen van je paard voornamelijk een oude gewoonte is van paarden die op stal staan. Staat je paard op een plek waar hij vrij kan bewegen op een weide, track of paddock, dan is de noodzaak minder groot. Hetzelfde geld trouwens met instappen; maak ook hier een nuttige oefening van.
Groetjes,
Laura
