"Verlies het lichaam van je paard niet uit het oog."
Het training van je paard is altijd een lichamelijke gebeurtenis. Wij vragen hem om bepaalde bewegingen uit te voeren, vaak zelfs met het extra gewicht van een ruiter op zijn rug. Dit is voor onze paarden eigenlijk helemaal niet vanzelfsprekend. Toch verliezen wij net dat lichaam vaak uit het oog. En laat er nu geen training zijn zonder een lichaam, zonder het lichaam van jouw paard.
Als je net als ik veel belang hecht aan het mentale aspect van training, wat uiteraard super belangrijk is kan dat wel eens gebeuren. Met deze blog wil ik jou er aan herinneren dat we hier te maken hebben met een heel belangrijk en-en-verhaal. EN het lichaam EN de mind moet mee zijn. Die balans tussen mind en body is niet altijd makkelijk, maar wel cruciaal.
Dat focussen op dat lichaam en hoe je paard hun lichaam gebruikt is geen makkelijke opdracht! Het trainen van je oog en je bewustzijn op het analyseren van het paardenlichaam, dat vraagt werk van jouw als trainer. Toch is het niet onmogelijk. Je hoeft geen jàren te gaan studeren om een verschil te kunne maken voor jouw paard.
Aangezien het mijn wens is om zoveel mogelijk mensen bewust te maken van het belang van het meenemen van dat lichamelijke aspect in elke oefening, elke beweging of houding die je van je paard vraagt, deel ik hier graag enkele aandachtspunten die jou op weg kunnen helpen om hier alvast bewuster mee bezig te zijn.
Aandachtspunt 1: maak een criteria van het lichaam
Wanneer we gaan werken aan een bepaalde oefening, zoals het geven van de hoeven, wordt er vaak gefocust op zaken zoals duratie (steeds langer en langer de hoef omhoog kunnen houden) en zal er gelet worden op het vermijden van frustratie. Wat allemaal essentiële criteria zijn, maar zoals ik hierboven al zei is het een en-en-verhaal. We zullen dus ook moeten focussen op hoe onze paarden hun lichaam gebruiken om de oefening uit te voeren.
Neem nu het voorbeeld van hoeven geven: je zal ook moeten kijken hoe je paard zijn lichaam gebruikt. Je zal moeten analyseren hoe hij zijn gewicht verplaatst om zijn hoef te kunnen opheffen. Kiest hij er bijvoorbeeld voor om te leunen op een specifiek been? Door hier op te focussen kan je voorkomen dat een bepaalde schouder, heup/knie te veel belast wordt. Zorg dus dat je naast duratie ook gaat werken aan het correct en in balans optillen van een hoef.
Aandachtspunt 2: geef niet zomaar een richtingaangevende hulp zoals een target of teugelhulp
Wanneer we ons paard wil leren sturen of ons willen leren volgen kiezen we vaak als criteria het paard zijn interactie met de teugel of de target. We voelen of ze zacht reageren en kijken of ze ontspannen naar de target toe werken. Vaak worden deze hulpen gegeven op momenten die niet ideaal zijn voor de balans van je paard. Zelfs bij het leren aanraken van de target in stilstand kan een effect hebben op het lichaam. Hangt hij op zijn rechter schouder en wil je hem naar rechts de target laten aanraken (of je teugelhulp volgen) dan zal hij hierdoor nog meer op deze schouder leunen en uit balans geraken. Waardoor enerzijds de oefening moeilijker wordt om uit te voeren en anderzijds je hem ook onbewust aanleert om te gaan hangen op zijn schouder bij het zien van de target of maken van een bocht. Hier geef ik alvast nog een kleine tip bij: de hoogte van je target en hoek waarin je hem aanbied heeft ook een grote impact in hoe zijn lichaam hierop zal reageren.
Aandachtspunt 3: wat gebeurt er na de klik met het lichaam van je paard?
Kijk eens een keer naar wat er gebeurt zodra jij klikt. Ik zie wel eens paarden die na het waarnemen van de klik heel plots tot stilstand komen of onmiddellijk stoppen met het uitvoeren van de oefening. Als je paard niet uit zichzelf correct halthoudt of hij heeft dat niet geleerd, dan kan dat hier heel erg tot uiting komen. Hij kan zelfs struikelen om zo snel mogelijk tot stilstand te komen. Dit kan opnieuw erg belastend zijn voor je paard en ook een negatieve invloed hebben op hoe hij de sessies ervaart. Belangrijk is dus dat je paard correct kan stoppen, dit door hem hierop te trainen én door zelf je timing van je klik te verbeteren. Ga jij bijvoorbeeld klikken op een moment dat je paard zijn been nog maar halverwege zijn pas is, dan kan het zijn dat hij dit snel gaat neerzetten om zo snel mogelijk tot stilstand te komen. Dit gaat dan ten koste van het correct lichaamsgebruik.
Aandachtspunt 4: Eten geven vanop de rug van je paard
Voerbeloningen aannemen van de ruiter op zijn rug, is helemaal niet makkelijk voor je paard. Het is dan ook belangrijk om het voor hem zo makkelijk mogelijk te maken, hoe minder moeite je paard moet doen, hoe beter. Idealiter zou je paard enkel zijn hoofd moeten kantelen om het voer te kunnen aannemen. Ja, dat betekend dat jij als ruiter meer moeite zal moeten doen. Haal die lenigheid en buikspieren dus al maar van onder het stof.
Waarom is dat nu zo belangrijk? Wel je kan je paard heel erg uit balans brengen door hem te ver te laten buigen om het voer aan te nemen. Hij zal daardoor misschien gewicht gaan verplaatsen naar een bepaalde schouder en zo opnieuw zijn lichaam niet optimaal gaan gebruiken.
Aandachtspunt 5: Heeft mijn paard een productieve manier van stilstaan?
Als het goed is heb je je paard geleerd om stil te staan en naar voor te kijken (stand still – face forward of de ground tie) terwijl hij wacht op voer. Hierbij is het belangrijk om te kijken hoe je paard dan staat, hoe zijn lichaamshouding is. We zijn vaak zo gefocust op ontspannen blijven stilstaan. Erop letten dat ze blijven kauwen enz dat we dat wel eens vergeten. En het kan dan wel eens gebeuren dat je je paard gaat conditioneren om een heel ongemakkelijke houding aan te nemen. Je hier bewust van zijn is belangrijk, zeker als je die ground tie later wil gebruiken tijdens het rijden. Want dan moet die houding ook toelaten om ook jouw gewicht te dragen. Dit vraagt uiteraard training en zal niet in een sessie gefixt zijn. Je zal dat stap voor stap moeten opbouwen, zodat je paard de juiste spieren kan ontwikkelen om die correcte, gebalanceerde houding aan te houden.
Aandachtspunt 6: voeren in beweging
De manier waarop je je paard voert in beweging gaat een grote invloed hebben op je training. Dat gaat bijvoorbeeld over weten op welke hoogte je dat best doet. Wat een effect heeft op de verdeling van zijn gewicht, in de positieve of negatieve zin. Ook hier wil je voorkomen dat een verkeerd lichaamsgebruik wordt geconditioneerd.
Aandachtspunt 7: Met welke hand geef je het eten?
Welke hand jij gebruikt om het voer te geven zal opnieuw invloed hebben op de lichaamshouding van je paard. Denk bijvoorbeeld aan je paard die aan je linker kant loopt. Als jij dan liefst met je rechterhand gaat belonen, dan ga je hem te veel naar binnen halen. Zo kan je dan onbedoeld verkeerde houdingen gaan conditioneren. Daarbij is het ook belangrijk om te weten dat hoe schever een paard is hoe sneller ze verkeerde patronen gaan aannemen. Omdat ze al niet helemaal goed in hun lichaam ziteten en gaan compenseren in die handelingen.
Aandachtspunt 8: Schakelen tussen oefeningen
Wat gaat over het kijken naar hoe je een oefening afrond en hoe de gewichtsverdeling van je paard is als die stilstaat om voer te ontvangen. Dit gaat namelijk invloed hebben op zijn mogelijkheid om naar een volgende oefening over te gaan. Staat er bijvoorbeeld veel gewicht op de voorhand, dan zal het fysiek heel lastig zijn voor je paard om aan te draven. Dit leren zien en hier op leren anticiperen gaat zorgen voor een efficiëntere training, waarbij je het jouw paard een stuk makkelijker kan maken.
Oké lieve lezer, ik ben mij ervan bewust dat deze aandachtspunten overweldigend kunnen zijn. Laat je alsjeblieft niet ontmoedigen. Ik ben er daarnaast zeker van dat je al ontzettend je best doet. Het leren analyseren van het paardenlichaam en dit meenemen in je trainingen, dat vraagt tijd. Laat deze blogpost een aanmoediging zijn om jezelf verder te verdiepen in hoe een paardenlichaam werkt. Op die manier kan je jezelf als trainer verrijken en kan je er nog vollediger zijn voor jouw paard. De podcast: geen training zonder een lichaam gaat dieper in op deze materie en via de light & supple app kan je ook online je observatie skills al vast verder aanscherpen. Voor meer informatie klik hier.
